Keçmiş təhsil naziri Misir Mərdanov yerli mətbuata müsahibəsində bildirib ki, hazırda 4600 manat pensiya alır. 76 yaşlı Mərdanov 15 il Azərbaycanın təhsil naziri postunu tutub, 2017-ci ildən AMEA Riyaziyyat və Mexanika İnstitutunun direktorudur. Onun açıqlaması ölkənin pensiya sistemindəki problemləri yenidən gündəmə gətirib.

Xatırladaq ki, Azərbaycanda minimum pensiya 280 manatdır. Vətəndaşlar təqaüd almaq üçün 41 min manata yaxın pensiya kapitalına malik olmalıdırlar, əks halda onlara yaşa görə 220 manat müavinət təyin olunur.

Ötən bir neçə ildə müavinət alanların sayı 17 mindən 120 minə qədər artıb, pensiya alanların sayında isə kəskin azalma var. Ekspertlər pensiya sisteminin sosial dövlət modelinə uyğun gəlmədiyini bildirirlər.

M.Mərdanovun yüksək pensiya alması sosial şəbəkələrdə geniş müzakirələrə səbəb olub. Vətəndaşlar sual edirlər ki, niyə görə 40 ildən artıq müəllim kimi fəaliyyət göstərmiş şəxsin pensiyası 400 manata çatmır, amma yüksək təminatlı nazir vəzifəsi daşımış şəxs bundan 15 dəfə artıq pensiya alır.

Keçmiş maliyyə naziri Saleh Məmmədov bildirib ki, Azərbaycanda pensiya sistemi dünyada ən ədalətsiz və səmərəsiz pensiya sistemi kimi qiymətləndirilir.

Onun sözlərinə görə, pensiya qazanc vasitəsi deyil, yaşlandıqda insanların minimum tələbatını ödəmək üçün məcburi toplanan əmanətdir: “Pensiya təminatında təbəqələşmə çox cüzi ola bilər. Azərbaycanda minimum pensiya ilə maksimum pensiya arasında 5000-6000% fərq var. Əksəriyyət ölkələrdə pensiya kapitalı vətəndaşların şəxsi əmanət hesabında saxlanılır, vətəndaşın özünün iştirakı ilə investisiya olunur və əsas məbləğdən daha çox faiz gətirir, sonda isə bütün məbləğ varisə ötürülür. Azərbaycanda isə vətəndaşın bütün pensiya aktivlərini dövlət öz əlində saxlayır və istədiyi kimi sərəncam verir. Bu həm də insan haqlarının kobud pozulmasıdır. Azərbaycan hökuməti buna görə beynəlxalq məhkəmələrə çıxarılsa, bir neçə onilliklər boyu böyük məbləğdə cərimə ödəməli olacaq”.

Keçmiş nazir əlavə edib ki, digər tərəfdən, əksəriyyəti ölkələrdə pensiya aktivləri investisiyaların maliyyələşdirmə mənbəyi kimi çıxış edir.

“Bütün ömrü boyu vətəndaşın topladığı pensiya aktivləri onların əmanət hesablarında saxlanılır və investisiya mənbəyi kimi istifadə olunur. Hollandiyanın bir trilyon dollar ÜDM var, vətəndaşlarının pensiya aktivləri isə 1,5 trilyon dollardır. Azərbaycanda isə pensiya aktivi reallıqda deyil, yalnız kağız üzərindədir. Bu gün toplanan vəsaitlər bu gün də hazırki təqaüdçülərə ödənilir. 30 il əvvəl pensiya işinin təşkilinin Sinqapur modelini təklif etmişdik, bu model dünyanın ən mükəmməl modellərindən sayılır. Təəssüf ki, nəzərə alınmadı”, - S.Məmmədov vurğulayıb.

Aftafa.tv

• Teqlər:
• pensiya
• sosia